რაჭა, შქმერი, თამარ დედოფლის გამოქვაბულები, დიქტატორი მასპინძელი და კოჭლი დათო
წინასიტყვაობის ნაცვლად: ეს არ იყო უბრალოდ მივედი-დავბანაკდი ტური, ეს უფრო ნეტა საით წავიდე-მოდი აქ დავბანაკდები-მოდი ახლა აქ წავიდეთ ტური იყო, გეგმების უეცარი შეცვლებით და სპონტანური გადაწყვეტილებებით სავსე, მე ძალიან მომეწონა, მაგრამ კონსერვატიულ და "ყველაფერიოუნდადავგეგმო" ადამიანებს ძალიან გაუჭირდებოდათ.
პირველად იყო სიტყვა კიარადა კახა ჭარელი რომელმაც მოუყვა ანდროს თამარის გამოქვაბულების შესახებ, მანაც შეკრიბა კიდევ სამი ადამიანი და წაასხა რაჭაში, შქმერამდე არმისულში, იდეაში თოკით იმ გამოქვაბულებამდე ჩასაცოცებლად და გამოსაკვლევ-გადასაღებად. გეგმაში იყო 7 დღეში იქამდე მისვლა-გამოკვლევა-უკან წამოსვლა. მაგრამ კაცი ბჭობდა და ღმერთი გულიანად ხარხარებდა-ვო. არ მოეწონა გეგმა და გადაწყვიტა რომ ჩვენს ოთხეულს აუცილებლად უნდა შეესწავლა შქმერი და მისი მიდამოები.
დილაუთენია, ჩანთაჩაბარგებული და აპარატგადაკიდებული რომ შევუდექი გზას, პირველი პაპუტკა მაშინ გამომიჩნდა, ჩემი სახლიდან გვანცას სახლამდე გავედი ფეხით და ლამის მთელი გზა უკან მდია, სადაური ხარ, სად მიდიხარ, გაგიყვანო. გვანცა თავისხელაჩანთააკიდებული დამხვდა, მხოლოდ წინ მიმავალი ორი ფეხი და ჩანთა ჩანდა რომ დადიოდა 
. დიდუბის მეტრომდე ძლივს მივაპროწიალეთ ჩანთები და იმას ვგეგმავდით, ბიჭებს რას გადავუდებდით ჩანთებში, მაგრამ რომ მოვიდნენ თავისხელა ჩანთებით, რა სინდისით ამოვიღებდით ხმას 
ისეთი მძიმეები იყო მე ძლივს ვძრავდი.
. დიდუბის მეტრომდე ძლივს მივაპროწიალეთ ჩანთები და იმას ვგეგმავდით, ბიჭებს რას გადავუდებდით ჩანთებში, მაგრამ რომ მოვიდნენ თავისხელა ჩანთებით, რა სინდისით ამოვიღებდით ხმას ისეთი მძიმეები იყო მე ძლივს ვძრავდი.პირველი მოულოდნელობა იყო ის ,რომ წივწივა დილაუთენია, წამოსვლამდე ველოსიპედით ჩაეხუტა თავახდილ საკანალიზაციო ლუკს და კოჭი იღრძო... ნუ დავიკიდეთ წივწივას კოჭი იმ იმედით რომ უბრალოდ დაიჭიმა (თან ძალიანაც არ კოჭლობდა თავიდან) და დავაჯექით ავტობუსს. არასოდეს არ წახვიდეთ რაჭისკენ ავტობუსით, ისე ნელა დადის, ფეხით მემგონი უფრო მალე ჩახვალთ, შქმერის გადასახვევამდე სადღაც 7 საათი ვმგზავრობდით, ანუ ონამდე კაარგად არმისული... წინ ვიღაც ცოლ-ქმარი იჯდა, ჭამეს, გამოსკდნენ და ნაავი ფანჯრიდან გაუშვეს, ნერვი მომეშალა და ძალიან ხმამაღლა და გარკვევით გამოვხადე უკმაყოფილება, დარწმუნებული ვარ გაიგეს და იმედი მაქვს, შეაწუხათ სინდისმა.
ადასახვევთან რომ ჩამოვედით წნევა მქონდა აშკარად მინუსებში, თვალებში წრეები დადიოდნენ, გული მერეოდა და თავი მეწვებოდა მარა მემგონი არ ვიმჩნევდი, ნუ, ისტერიკები არ მომიწყვია ვაიმე მგონი ვკვდები მეთქი, ავიბარგეთ და წივწივა ისე აკოჭვალდა სასწრაფოდ გადავწყვიტეთ რომ აღმართებს არ შევუყებოდით და იქვე, მდინარის პირას ვბანაკდებოდით, ამასობაში გამოჩნდა რაღაც ყავისფერი, ერთი შეხედვით სიკვდილის პირას მყოფი მანქანა, აი სასწრაფოებს რომ ყავდათ ადრე, იმას გავდა (მანქანის მარკების ცოდნაში ნული ვარ), ხელიც კი არ დაგვიქნევია, უცებ თავისით აჩერებს და არც მეტი, არც ნაკლები, თვით ანდროს ნაცნობი, აიაიაიაი სულ 0.000000000001% რომ იყო შეხვედრის და რომ შეგვხვდა!! ხუთი წუთით ადრე ან გვიან რომ გაგვევლო იმ ადგილას, არ შევხვდებოდით. ამას ქვია ღმერთმა გადმოგვხედაო. 
პატარა გამხდარი ბებო რომაა იმას უთქვამს, მოდი წავიყვანოთო და იმიტო შეანელეს სვლა. კეთილი ბებო
მოკლედ, ჩაგვსხეს და წაგვაპროწიალეს შქმერში, არადა ჩვენ მხოლოდ ამ ადგილამდე მივდიოდით
ესაა თამარის კლდე და გამოქვაბულები, ოღონდ აქედან არ ჩანს ,უნდა შემოუარო მარცხნიდან. აქაურებმა, ადრე აპირებდნენ გამოკვლევას, ამინდმა არ გაუშვა, ხოდა მიწისძვრის მერე სულმთლად ჩამოშლილიაო. მხოლოდ შორიდან შევავლეთ თვალი და გზა გავაგრძელეთ.
წარმოგიდგენთ ბზის ხეს. სალოცავთან იყო ბზის ხეები. ძალიან ძალიან დიდი ხანი უნდა ბზის ხეებს, რომ აიხარდონ, მუხაზე გაცილებით ნელა იზრდება. სალოცავიდან კი აქ თურმე არაფერი არ მიაქვთ თან, ალბათ იმიტომ გადაურჩა ბოროტ შეშის მჭრელებს. ეკლესია უკვე მიწასთან იყო გასწორებული და ბზაზე იყო მიმაგრებული პატარა ნიშა ხატით და დაღვენთილი სანთლებით. რატომღაც ასეთი ნიშები უფრო მეახლოვება ღმერთთან, ვიდრე უზარმაზარი ეკლესიები. ალბათ შორეული მთიელი წინაპრების სისხლი ჭყავის ამ დროს
გზა იყო ისეთი, საშიში და ლამაზი, ამწვანებულ ხეებში მიდიოდა მიხვეულ-მოხვეული და ცალ მხარეს გადასავარდნი იყო... თან ეს დანჯღრეული მანქანა, მარტო იმას ვნატრობდი არაფერი მოსვლოდა გზაში და აი წკაპ და აღმართზე ჩაუქრა, უკანსვლა დაიწყო და ის-ის იყო დამცხა, რომ გააჩერა და რაღაც მახინაციებით დაქოქა.
მასპინძლის სახლში გავატიეთ ღამე, რაის კარავი, რისი კარავიო, გასცა ბრძანება მასპინძელმა და... მე და გვანცამ გადავხედეთ ერთმანეთს საწყალი თვალებით და ბედს შევეგუეთ. სამაგიეროდ წივწივასთვის იყო კაი, ჯერ ფინალგელი გამოუტანეს ფეხზე წაისვი და ჭრილობაზე არ მოიხვედროო, იმანაც წაისვა ფეხზე და მერე გემრიელად ამოისვა თვალში
ნუ სამაგიეროდ ისე აეწვა, ფეხის ტკივილმა სულმთლად გაუარა 
მერე მარილწყალიც გაუკეთა დიასახლისმა, ყავარჯენიც უშოვეს და კოჭლი დათო შეარქვეს ბავშვებმა. მარა მაინც არ ისვენებდა, ა, როგორ გარბის ყავარჯნიანად.
რომ მივედით ეგრევე სუფრა გაშალეს, საქეიფოდ დაგვსვეს, იმდენი ხალხი იყო, ნათესავები სულ, ბევრი გოგოები ყავდათ და თან ყველა ერთმანეთს გავდა და ძალიან ლამაზები იყვნენ. თვითონ მასპინძელს სამი ბოვშვი ყავდა, შუათანა ბიჭი ისსსსეთი ლამაზი ყავდათ, ისსსსეთი, ვდიე კამერით და სულ ტრიალდებოდა.
ორი დღე ვიყავით მასპინძელთან და დილა იწყებოდა ფრაზით "აბა ეს ერთი ჭიქა დაგვილიე" და მთავრდებოდა "აბა ეს ერთი ჭიქაც"-ით. უარი გამორიცხული იყო, "ტეხავდა" და დადიოდნენ ბიჭები ასე, ნახევრად ფხიზლები 
. პარალელურად კახა მთელი შემართებით გვაშინებდა ფოცხვრებით, დათვებით და მგლებით, რომლებიც უეჭველად შეგვჭამდნენ ღამე გარეთ რომ დავრჩენილიყავით, არ მოქმედებდა ის არგუმენტები რომ ეს ჩვენი პირველი პახოდი არაა და რომ ცეცხლიც გვექნებოდა და ე.წ. ხლაპუშკებიც, რომლებსაც მთელ ვაგზალზე ვეძებდით და ძლივს ვიპოვეთ და გამოუყენებელი რომ არ დარჩენილიყო პაწაპუწით აფეთქებდნენ მერე ბიჭები და პატარა ბავშვებივით უხაროდათ "ბუჰ"-ს რომ იზამდა 
ხედი მასპინძლის სახლიდან....
შქმერის მიმდებარე ტერიტორიებიც ვნახეთ, კონკრეტულად
ჯასთ მიდამო
მდინარე ხეორას სათავე
მივემართებით მდინარის სათავისკენ
რულჯი ყვაილები
ამ შიშველ ხეებზე გავფანატდი, შქმერის სალოცავის უკან იყო, იმდენი ვუღე და ვუღე სანამ ნორმალური არ გადავიღე , სამაგიეროდ კარგად დავისუსხე.იქ რაღაც მარილიანი პური მაჭამეს, მგონი "შეთქმული" თუ "გაუტეხელი" ქვია, ვერ ვიხსენებ ზუსტად :( სალოცავს რამეს რომ თხოვენ და შეუსრულებს, მერე ეს პურები ამოაქვთ და იქვე ჭამენ. თუ ვინმემ ზუსტად იცით რა ქვია, დამიწერკომენტარეთ.
კიდევ ამ ძნებზე......
გვანცას "უძირო ტბა" მოეწონა, სამწუხაროდ არ მაქვს იმისი სურათი, სოფელთან ახლოში, ხეებშუა გაყურსული პატარა ტბაა, მომწვანო-მოლურჯო ფერის. ადგილობრივი ლეგენდის მიხედვით, ადრე აქ ხარებიანი ურემი დაკრგულა და ამიტომ ეძახიან უძირო ტბას.
ისე, ვერ გავიგე, სადაც რამე ტბაა მემგონი ყველას უძიროს ეძახიან რაჭველები, იმიტომ რომ კარაველებიც იყვნენ სულ სხვაგან უძირო ტბაზე და მერე ონში ვიღაც კაცი გველაპარაკებოდა, ჭიორელი ვარ და ჩვენთან უძირო ტბააო 
გვანცა შქმერის ფონზე
მოსაღამოვებული ნისლები.
საბოლოო ჯამში კაი იყო შქმერში, თუ იმას არ ჩავთვლით რომ რატომღაც ძალიან უსუსურები ვეგონეთ იმ ხალხს და ორ მეტრზე რომ ჩამოვრჩებოდით რომელიმე, შფოთავდნენ, არ დაიკარგონო. განჯარეულის გამოქვაბული გვინდოდა გვენახა, სტალაქტიდები ყოფილა შიგნით. მაგრამ მარტო არავინ გაგვიშვებდა, იმათ შეწუხებაც აღარ გამოდიოდა, ამიტომაც ორი ღამე გავათიეთ იქ და დილაზე გავეშურეთ ონისკენ, იქიდან შოვში გვინდოდა ასვლა, მაგრამ სულ სხვაგან ამოვყავით თავი.
ალაგ-ალაგ მზეც გამოვიდა და ურავაშა ჩამერთო, კურტკის წაღება დამავიწყდა და მციოდა და გავთბი.
ჰხო ამ სურათში მზაკვრულ გეგმებს ვალაგებთ 
მე ის ვარ თავიდან ფეხებამდე შეფუთული როა.
).
